Araştırma: İklim değişikliğinin getirdiği dengesiz hava koşulları çekirge istilalarını artıracak

Ankara

Science Advances dergisinde yayımlanan makalede, araştırmacılar Afrika ve Orta Doğu’daki çekirge istilaları riski ile iklim değişikliği arasındaki bağlantıyı incelemek için Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO), Çekirge Merkezi verilerinde yer alan 1985-2020 yıllarındaki çöl çekirge istilalarını analiz etti.

 

Uzak mesafeler boyunca ortaya çıkan istilalara neyin sebep olduğunu anlamak için çekirgelerin hareket şeklini irdeleyebilecekleri veri güdümlü bir çerçeve oluşturan araştırmacılar, istilalara maruz kalan 48 ülkeden en fazla Kenya, Fas, Nijer, Yemen ve Pakistan’ın etkilendiğini belirledi.

 

Son 25 yıldaki en kötü çöl çekirgesi istilalarının, 2019 ve 2020 yıllarında meydana geldiği kaydedilen araştırmada, çekirgelerin yüz binlerce dönüm ekilmiş araziyi istila edip, buralardaki ekinleri, ağaçları ve diğer bitki örtüsünü bozarak gıda güvenliğini ciddi şekilde tehdit ettiği aktarıldı.

 

Araştırmacılar çöl çekirgesi istilaları ile hava sıcaklığı, yağış miktarı, toprağın nemi ve rüzgar gibi koşullar arasında güçlü bağlantı olduğunu buldu.

 

Çekirgelerin ani yağış alan çorak alanları istila etmeye daha yatkın olduğunu, istilalardaki çekirge sayısının hava koşullarından fazlasıyla etkilendiğini tespit eden araştırmacılar, El Nino hava olayının da daha geniş çaplı çekirge istilalarıyla ilişkili olduğunu belirledi.

 

Araştırmada, Fas ve Kenya gibi istilaya yatkın bölgelerin yüksek risk altında olduğu ancak çekirge yaşam alanlarının 1985’ten bu yana genişlediği aktarılırken bu alanın 21. yüzyılın sonunda tahminen Batı Avrupa ve Batı Orta Asya’ya doğru en az yüzde 5 daha genişleyeceği öngörüldü.

 

Arap Yarımadası’nın güneyindeki Rubülhali Çölü’nün normalde çekirge istilası görülen bir yer olmadığına işaret edilen araştırmada, 2019’da bölgede görülen kasırgalarla çölün tatlı su gölleriyle dolmasının ardından çoğalan çekirgeler nedeniyle istilaya uğradığı ifade edildi.

 

Araştırmada, aşırı yağmur ve rüzgarların giderek daha fazla çekirge istilalarına yol açacağı vurgulanarak ısınan hava koşulları nedeniyle bu istilaların önlenmesi ve kontrol altına alınmasının daha da zorlaştığı kaydedildi.

 

Singapur Ulusal Üniversitesinden ve araştırmanın yazarlarından Xiaogang He, çalışmalarının ülkelerin iklim değişkeninin çekirge dinamiklerindeki etkilerini anlamaya ve ele almalarına yardımcı olmasını umduğunu belirtti.

 

Çekirge istilalarından etkilenen ülkelerin halihazırda iklim değişikliği kaynaklı kuraklık, sel ve sıcaklık dalgalarıyla boğuştuğunun altını çizen Xiaogang, artan çekirge istilalarının bu zorlukları daha da kötüleştireceğini ifade etti.

 

Xiaogang, bu risklerin üzerine gidilmemesinin, gıda üretim sistemlerini daha da zorlayarak küresel gıda güvenliğini de tehdit edeceğini dile getirdi.

 

FAO, çöl çekirgelerini dünyadaki en yıkıcı göçmen böcek olarak tanımlıyor. 1 kilometrekarelik alanda bulunan 80 milyon çekirge, 1 günde 35 bin kişiye yetecek kadar gıdayı tüketebiliyor.

 

Dünya Bankasına göre, 2003-2005 yıllarında Batı Afrika’da görülen çekirge istilaları 2,5 milyar dolarlık gıda tahribine yol açmış, istilayla mücadele için 450 milyon dolar harcanmıştı.